شپش سر

شپش سر عفونتی انگلی است که توسط انگلی به نام پدیکولوس هیومانوس کاپیتیس (Pediculus humanus Capitis) ایجاد می شود.
رشک چیست؟ 
تخم های شپش که به رنگ سفید و به شکل بیضی می باشند را رشک می گویند؛ رشک ها عموما به ساقه مو می چسبند.

علائم شپش سر 
اولین علائم بالینی در سر، زمانی پدیدار می شود که شپش شروع به حرکت می کند و معمولا از حاشیه دو طرف سر شروع شده و بعد به طرف مرکز سر گسترش می یابد. در این هنگام بیمار احساس خارش در سر می کند. بتدریج خارش سر افزایش یافته و در سر خراشیدگی با ناخن پیش می آید. گاهی در موارد پیشرفته غدد لنفاوی اطراف سر در ناحیه گردن نیز بر جسته می شود. 

مراحل زندگی شپش
بعد از انتقال انگل شپش از انسان آلوده به انسان سالم، انگل بالغ یک الی دو ماه زندگی می کند و انگل ماده در هر روز حدود 10 تخم می گذارد که به ساقه موها چسبیده و شبیه ذرات سفید شوره دیده می شوند. این تخم ها به حشره بالغ تبدیل شده و این سیر همچنان ادامه می یابد. طول عمر شپش ها 6 تا 8 هفته است.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره شوره سر

محل های زندگی شپش 
معمولا روی سر، بدن و لباس زندگی می کند و هنگام خونخواری بر روی سطح بدن آمده و در این نقاط تخم ریزی می کند و تکثیر می شود و تجمع آن بیشتر در ناحیه ی پشت سر و گوش می باشد. 

چگونه به وجود شپش سر مشکوک شویم؟ 
بزاق و ترشحات شپش سر محرک بوده و باعث خارش قابل توجهی می شود لذا در این صورت نیاز به معاینه و بررسی دقیق تری دارد.

راه های انتقال 
1 ) تماس نزدیک با افراد آلوده 
2 ) استفاده از وسایل آلوده مانند پتو، شانه و … 

چگونه می توان از بروز بیماری پیشگیری کرد؟ 
با جدا کردن بیماران درمان نشده از افراد سالم و درمان سریع آنها می توان از انتقال بیماری جلوگیری کرد. همچنین در مکان هایی همچون مدارس و پرورشگاه ها و … با رعایت بهداشت تا حد زیادی می توان مانع ایجاد بیماری شد، زیرا انگل بر اثر مواد شوینده از بین می رود، هر چند تخم آن بسیار مقاوم است. همچنین موارد زیر در پیشگیری از بیماری کمک می کند: 
1- رعایت دقیق اصول بهداشت فردی 
2- شستشوی منظم البسه از جمله روسری، کلاه، مقنعه، شال و … همچنین خشک کردن و در معرض آفتاب و اتو کردن لباس ها 
3 – پرهیز از تماس با لوازم شخصی و لباس های افراد آلوده 

عوامل سرایت
شپش سر بصورت مستقیم از انسان آلوده به انسان سالم و بصورت غیر مستقیم از طریق لوازم شخص آلوده مثل شانه، کلاه، روسری، ملحفه و … بسرعت منتقل می شود. شپش ها نمی توانند بپرند یا بجهند ولی شناگران قهاری هستند و از طریق استخر پخش و منتقل می شوند. ابن بیماری در سنین مدرسه (18-7 سالگی) بسیار شایع تر از سنین دیگر است و تابع جنسیت نیست. 

درمان
در ابتدا، که بیماری هنوز گسترش نیافته است با کوتاه کردن موها، استحمام روزانه، استفاده از محصولات ضد شپش و جوشاندن وسایل شخصی می توان آن را از بین برد.