مولتی ویتامین و مینرال بارداری و شیردهی

معرفی مولتی پریناتال نیچرز پلنتی

مولتی پریناتال نیچرز پلنتی یک مکمل مولتی ویتامین و مینرال مخصوص دوران قبل، حین و پس از  بارداری و دوران شیردهی است که به تامین نیاز بدن به ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز در این دوران‌ها کمک می‌کند. مولتی پریناتال نیچرز پلنتی به‌شکل کپسول توسط شرکت افق تدبیر سلامت در ایران تولید می‌شود. از آنجایی که از مولتی پریناتال نیچرز پلنتی در دوران شیردهی نیز استفاده می‌شود، به مولتی ویتامین شیردهی یا مولتی ویتامین دوران شیردهی نیز معروف است. 

مولتی ویتامین مینرال پریناتال نیچرز پلنتی به فرم کپسول تولید می‌شود، با این حال در میان عموم به قرص پریناتال مولتی ویتامین و مینرال 60 عددی نیز معروف است. از این رو گاهی در متن از واژه قرص به‌جای کپسول استفاده شده ‌است. کپسول مولتی ویتامین مینرال نیچرز پلنتی مخصوص دوران بارداری و شیردهی حاوی پلت‌های آهسته‌رهش است. اشکال آهسته رهش به ایجاد غلظت معین و ثابت ترکیبات مکمل در خون کمک می‌کند و فرد ناگزیر به مصرف دوزهای مکرر نیست. همچنین فرم آهسته رهش امکان به‌کارگیری چند ترکیب در یک دوز بدون ایجاد اثرات نامطلوب روی یکدیگر، کاهش عوارض جانبی و تقویت اثرات مکمل را ایجاد می‌کند. 

مولتی پریناتال نیچرز پلنتی چیست

مولتی پریناتال نیچرز پلنتی یک مولتی ویتامین مینرال برای استفاده در دوران بارداری و شیردهی است که با داشتن ترکیب کاملی از ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز دوران بارداری و شیردهی، از سلامت مادر و نوزاد حمایت می‌کند. 

خواص مولتی پریناتال نیچرز پلنتی 

دوران بارداری و شیردهی از حساس‌ترین دوران‌ها به‌لحاظ تامین مواد مغذی مورد نیاز برای مادر و جنین یا نوزاد است. در این دوره‌ها به‌دلیل افزایش نیاز به مواد مغذی، تامین تمامی ریزمغذی‌های مورد نیاز از رژیم غذایی ممکن نیست و لازم است مادران جهت حفظ سلامت در کنار یک رژیم غذایی متعادل و متنوع، از مکمل مولتی ویتامین مینرال مخصوص این دوران مانند مولتی ویتامین مینرال پریناتال نیچرز پلنتی استفاده نمایند. در ادامه به برخی از مهمترین ترکیبات مولتی پریناتال نیچرز پلنتی و عوارض ناشی از کمبود آن‌ها می‌پردازیم:

-ویتامین B9یا فولیک اسید:

فولیک اسید یک ویتامین محلول در آب است که در بسیاری از واکنش‌های بدن به‌عنوان حامل گروه متیل عمل می‌کند. فولیک اسید در تشکیل DNA و RNA، متابولیسم پروتئین‌ها، تولید گلبول‌های قرمز خون و رشد و تکامل نقش دارد. در طول دوره‌های رشد سریع مانند بارداری و تکامل جنین نیاز به فولات افزایش پیدا می‌کند. کمبود فولات در این دوران می‌تواند منجر به نقایص مادرزادی مانند Spina bifida، نقص لوله عصبی (NTD)، شکاف کام و مشکلات مغز مانند Anencephaly در جنین شود. 

زمان مصرف فولات در بارداری بسیار مهم است. برای اثربخش بودن، لازم است در هفته‌های اول لقاح فولات به میزان کافی دریافت شود. توصیه می‌شود مصرف فولیک اسید از 3 ماه پیش از بارداری آغاز شده و تا 12 هفته بعد از بارداری ادامه یابد. دریافت مقادیر کافی فولات در این دوران از طریق رژیم غذایی آسان نیست. به همین دلیل همه زنان در سنین باروری به دریافت فولیک اسید بیشتر به‌صورت مکمل تشویق می‌شوند. میزان فولیک اسید در مولتی پریناتال نیچرز پلنتی 800 میکروگرم به ازای 1 کپسول است که نیاز روزانه فولات در دوران بارداری و شیردهی را پوشش می‌دهد. دریافت مقادیر کافی فولیک اسید در دوران شیردهی نیز اهمیت دارد زیرا فولیک اسید وارد شیر مادر می‌شود و نوزاد به‌دلیل رشد سریع به فولات نیاز دارد. 

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فولیک اسید، می‌توانید به مقاله‌ای که تحت عنوان ” همه چیز درباره فولیک اسید” توسط آقای دکتر کوشا شهیدی در مجله سبزدارو منتشر شده است، مراجعه نمایید. با خواندن این مقاله پاسخ بسیاری از سوالات خود درباره فولات را در می‌یابید.

-آهن:

آهن برای تولید هموگلوبین که اکسیژن را از ریه‌ها به سایر بافت‌های بدن می‌رساند، ضروری است. همچنین بدن از آهن برای تولید آنزیم‌های حاوی آهن که در تولید انرژی سلولی نقش دارند، استفاده می‌کند. در میان افراد سالم، زنان باردار بیشتر مستعد کمبود آهن هستند. در طول دوره بارداری، به‌دلیل افزایش حجم خون، رشد سریع جنین و جفت و افزایش توده گلبول‌های قرمز مادر، به آهن بیشتری نیاز است. با دریافت یک رژیم غذایی عادی، نیازهای افزایش یافته آهن تامین نشده و مادر در خطر کمبود آهن قرار می‌گیرد. 

حتی در صورت کمبود آهن در مادر باردار، جنین از ذخایر آهن بدن مادر استفاده می‌کند و معمولا دچار کمبود آهن نمی‌شود. با این حال دیده شده که در زنان باردار دچار کم‌خونی، خطر وزن کم تولد نوزاد، تولد نوزاد نارس و مرگ پیش از تولد جنین افزایش می‌یابد.

-ویتامین D و کلسیم:

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی و پروهورمون است که با تنظیم هموستاز کلسیم و فسفر، نقش مهمی در متابولیسم استخوان ایفا می‌کند. همچنین دارای اثرات محافظتی در برابر برخی بیماری‌ها مانند مشکلات اسکلتی-عضلانی، اختلالات اتوایمیون، بیماری قلبی‌عروقی و سرطان است. کمبود ویتامین D در میان زنان باردار و شیرده به‌خصوص در فصول سرد شایع بوده و فرد را در معرض خطر پوکی استخوان در سال‌های بعدی زندگی قرار می‌دهد. کمبود ویتامین D در بارداری با افزایش خطر پره‌اکلامپسی (فشار خون بالا همراه با تورم اندام‌های انتهایی)، دیابت بارداری، تولد نوزاد نارس، نوزاد کوچک برای سن بارداری، اختلال تشکیل اسکلت جنین (که باعث ریکتز نوزادان می‌شود)، کاهش توده استخوانی، آنژیوژنز (رشد غیر طبیعی رگ‌های خونی)، التهاب و فشارخون مادر مرتبط است. 

ویتامین D همچنین از ترکیبات شیر مادر است که به میزان زیادی می‌تواند با مکمل‌یاری ویتامین D مادر افزایش یابد. بنابراین دریافت کافی ویتامین D باعث می‌شود شیر مادر مقدار بیشتری ویتامین D را برای تامین نیازهای شیرخوار فراهم کند.

کلسیم فراوان‌ترین ماده معدنی بدن است که برای تشکیل استخوان‌ها، انقباض عضلات و عملکرد آنزیم‌ها و هورمون‌ها ضروری است. جذب کلسیم در بارداری افزایش می‌یابد. دریافت ناکافی کلسیم در بارداری می‌تواند منجر به اثرات نامطلوب در مادر و جنین مانند استئوپنی، لرزش، پاراستزی (مورمور شدن)، کرامپ عضلانی، تتانی، تاخیر رشد جنین، وزن کم تولد ومینرالیزاسیون ضعیف جنین شود. بنابراین سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سازمان خوار و بار و کشاورزی آمریکا (FAO) دریافت روزانه 1200 میلی‌گرم کلسیم را از طریق خوراکی و مکمل‌ها برای خانم‌های باردار توصیه کرده‌اند. 

در دوران بارداری و شیردهی تغییرات فیزیولوژیک ایجاد شده در متابولیسم کلسیم باعث می‌شود که برخی از خانم‌ها دچار کاهش تراکم استخوان شوند. بعد از توقف شیردهی با رعایت رژیم غذایی مناسب و دریافت کافی کلسیم مجددا تراکم استخوان افزایش می‌یابد. 

-ید:

نیاز به ید در طول بارداری به بیش از 50% افزایش می‌یابد. کمبود ید در بارداری می‌تواند باعث هیپوتیروئیدی مادرزادی و اختلالات تکاملی عصبی مانند کرتینیسم (نوعی از عقب ماندگی ذهنی) در جنین شود. دریافت کافی ید در بارداری باعث کاهش خطر تولد نوزاد دچار کرتینیسم، افزایش وزن تولد، کاهش مرگ و میر جنین و نوزاد و افزایش امتیازات تکاملی در کودکان تا حدود 10% الی 20% می‌شود. 

اگرچه شیر مادر حاوی ید است، غلظت آن بسته به سطوح ید بدن مادر تغییر می‌کند. چنانچه خانم شیرده دچار کمبود ید باشد، ممکن است نوزاد در معرض خطر کمبود ید و اختلالات شناختی و سایکوموتور وابسته به آن قرار گیرد. 

-ویتامین C:

ویتامین C یک ویتامین محلول در آب ضروری برای بدن است، به این معنا که بدن قادر به سنتز آن نیست و باید از طریق خوراکی تامین شود. نیاز به ویتامین Cدر دوران بارداری و شیردهی افزایش می‌یابد. مصرف ناکافی ویتامین C در بارداری با پره‌اکلامپسی، آنمی و تولد نوزاد کوچک برای سن بارداری همراه است. بالعکس، دریافت کافی ویتامین C در بارداری می‌تواند به کاهش مشکلات بارداری مانند پره‌اکلامپسی، محدودیت رشد داخل رحمی، آنمی مادرزادی، سقط، خطر جدا شدن جفت و پارگی زودرس غشاها قبل از زایمان کمک کند.

در کنار کپسول مولتی ویتامین مینرال صورتی در بارداری، استفاده از کپسول امگا 3 روغن ماهی گلدن سیز نیز توصیه می‌شود. امگا 3 روغن ماهی گلدن سیز با داشتن دوز مناسبی از EPA و DHA به رشد و نمو مغزی و حفظ سلامت شبکیه چشم جنین کمک می‌کند. 

سایر ترکیبات

در کنار ترکیبات اصلی و مواد موثره، ترکیباتی در نقش مواد جانبی (کمکی و غیر موثره) به مولتی ویتامین و مینرال بارداری و شیردهی نیچرز پلنتی افزوده شده که شامل موارد زیر هستند:

Sugar Spheres, Ethyl Cellulose, Stearic Acid, Shellac, Talc, PVP, K30, Isopropyl Alcohol

روش مصرف مولتی پریناتال نیچرز پلنتی

طریقه مصرف مولتی ویتامین و مینرال بارداری و شیردهی نیچرز پلنتی روزانه یک عدد کپسول همراه با آب کافی یا طبق دستور پزشک است. 

عوارض مولتی پریناتال نیچرز پلنتی

استفاده از قرص پریناتال مولتی ویتامین و مینرال 60 عددی در دوز توصیه شده ایمن بوده و عوارض جانبی آن نادر است. 

احتیاط مصرف مولتی ویتامین مینرال پریناتال نیچرز پلنتی

• در صورت مصرف همزمان با هر نوع دارو یا در صورت ابتلا به هر گونه بیماری خاص، قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت نمایید.

• از مصرف بیش از حد مجاز روزانه پرهیز کنید. 

منع مصرف مولتی ویتامین مینرال پریناتال نیچرز پلنتی

• در صورت بروز حساسیت به مواد تشکیل دهنده، مصرف مولتی پریناتال را متوقف نموده و با پزشک مشورت کنید.

• در صورت آسیب درپوش ظرف یا جعبه از مصرف مولتی پریناتال خودداری کنید.