قطره هایپیران

شیوع افسردگی به عنوان یکی از معضلات قرن 21 توجه محققان و متخصصان را بطور جدی به خود جلب نموده و تلاش‌های زیادی برای مقابله با آن در حال انجام است. گرچه برای کاهش و درمان افسردگی باید از روش‌های غیردارویی نیز کمک گرفت، اما استفاده از داروها یکی از راه‌های اصلی مقابله با آن است. از طرفی عوارض جانبی داروهای شیمیایی آرام بخش باعث نگرانی مصرف‌کنندگان می‌باشد، به همین دلیل در سه دهه گذشته تهیه داروهای گیاهی آرام‌بخش بشدت مورد توجه قرار گرفته و خوشبختانه داروهای موثری از دنیای گیاهان توسط کارخانجات داروسازی تهیه شده که می‌توانند در اکثر موارد جایگزین آرام‌بخش‌های گیاهی گردد. موثرترین گیاه دارویی آرامبخش: در بین حدود 50 گیاهی که از قدیم در کشورهای مختلف و در طب سنتی به عنوان آرامبخش مورد استفاده بوده است، قدمت استفاده از گیاهی با نام علمی Hypercum perforatum و نام‌های فارسی علف چای یا گل راعی به 2100 سال می‌رسد و اکثر دانشمندان از جمله رازی و ابن‌سینا از خواص مهم آن در آثارشان به‌خوبی یاد کرده‌اند. امروزه بیش از صد کارخانه داروسازی از این گیاه فرآورده‌های دارویی تهیه و به بازار ارائه کرده‌اند؛ به طوری که در سال‌های اخیر پرمصرف‌ترین داروی آرامبخش گیاهی در سراسر جهان بوده است. این گیاه از 13 سال گذشته توسط داروسازی پورسینا به شکل قطره و به نام «هایپیران» به بازار دارویی ارائه شده و با موفقیت در حال استفاده است. مکانیسم عمل: با توجه به اینکه در عصاره گیاه تعداد زیادی ماده موثر وجود دارد، اثرات آنتی‌دپرسانت هایپیران با چندین مکانیسم به بدن اعمال می‌گردد. یکی از مکانیسم‌های مهم و شناخته شده دارو، مهار MAO می‌باشد که به وسیله دو جسم هیپریسین (Hypericin) و پزدوهیپریسین (Pseudo Hypericin ایجاد می‌شود.

معرفی قطره هایپیران

هایپیران محصولی به فرم قطره است که حاوی ترکیب هیپرسین است که از عصاره گیاه دارویی هوفاریقون گرفته شده است. 

قطره هایپیران با اثرات آرامبخش و ضد اضطرابی که دارد می تواند در کاهش استرس و افسردگی موثر باشد. همچنین به بهبود سردرد های میگرنی نیز ممکن است کمک کند. 

قطره هایپیران چیست؟

افسردگی یکی از بیماری های شایع جهان امروزی است که افراد بسیار را درگیر کرده است. پیش بینی می شود که تا سال 2030 به یکی از اصلی ترین بیماری های ناتوان کننده در سرتاسر جهان تبدیل شود. 

درمان هایی برای آن ارائه شده است؛ هر چند بسیاری از افراد به دلیل نگرانی از عوارض جانبی ترجیح می دهند از درمان های طبیعی مثل گیاهان دارویی استفاده کنند. 

یکی از گیاهان دارویی که از گذشته برای بهبود خلق و خو استفاده می شود گیاه هوفاریقون (St. John’s wort) است که با نام های دیگری مثل گل راعی، گل شهناز یا نیز شناخته می شود. اثرات ضد افسردگی هوفاریقون به دلیل وجود ترکیبی به نام هیپرسین (Hypericin) می باشد. 

هیپرسین رنگدانه ای قرمز رنگ است که دارای ساختار هیدروکربن های چند حلقه ای آروماتیک می باشد. هیپریسین دارای اثرات ضد ویروسی، ضد افسردگی و ضد التهابی است. در درجه اول به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان افسردگی خفیف تا متوسط، اضطراب و درد‌های عصبی استفاده می‌شود. به نظر می رشد که مکانیسم عمل هایپریسین از طریق مهار بازجذب برخی انتقال دهنده های عصبی در مغز مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین باشد.

قطره گیاهی هایپیران یکی از محصولاتی است که حاوی عصاره هوفاریقون می باشد. ترکیبات قطره هایپیران شامل 0.1 میلی گرم هیپرسین در هر میلی لیتر است. 

قطره خوراکی هایپیران به صورت بطری‌های شیشه‌ای 30 میلی لیتری توسط شرکت داروسازی پورسینا تولید و عرضه می شود.

قطره هایپیران برای چیست؟

موارد مصرف قطره هایپیران متفاوت است و در شرایط مختلف استفاده می شود. کاربرد اصلی آن برای افسردگی است، طوری که به آن قطره ضد افسردگی هایپیران نیز گفته می شود. همانطور که گفته شد احتمالا این اثرات ضد افسردگی از طریق کاهش برداشت انتقال دهنده های عصبی در مغز است.

همچنین، قطره هایپیران برای میگرن نیز استفاده می شود. هرچند، توجه کنید که این دارو برای درمان میگرن نیست و صرفا علائم را تسکین می دهد.

خواص قطره هایپیران با توجه به نوع عملکرد آن گسترده است. در اینجا به برخی از فواید قطره هایپیران در شرایط مختلف اشاره می کنیم:

• سردردها و تحریکات عصبی

• نور آلرژی

• بد خوابی

• ترس و آشفتگی های روانی

• شب ادراری های کودکان

• افسردگی های سنین کهولت

• دردها و سردردهای دوران قاعدگی

طریقه مصرف قطره هایپیران

یکی از سوالاتی که برای افراد پیش می‌آید این است که قطره هایپیران را چگونه مصرف کنیم؟ در پاسخ باید گفت که نحوه استفاده از قطره هایپیران بستگی به شرایط مختلفی مثل سن و علت مصرف دارد. لذا، توصیه می‌کنیم برای تعیین دقیق مقدار مصرف قطره هایپیران با پزشک مشورت کنید. 

با این وجود، به طور کلی مقدار مصرف قطره هایپیران به صورت زیر توصیه می شود:

بزرگسالان: 2 تا 3 مرتبه در روز و هر بار 30 – 20 قطره در آب ریخته و میل گردد.

کودکان بالاتر از 3 سال: 2 مرتبه در روز و هر بار 15-10 قطره در آب ریخته و میل شود.

بهترین زمان مصرف قطره هایپیران قبل از وعده های غذایی ناهار و شام است. 

عوارض قطره هایپیران

عوارض قطره گیاهی هایپیران نادر بوده و مصرف آن در مقادیر توصیه شده به طور کلی ایمن است. با این حال، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی از جمله مشکلات خواب، ناراحتی معده، تحریک پذیری، خستگی و جوش پوستی را گزارش می کنند. این عوارض ممکن است در روزهای اول رخ دهد و معمولا پس از ادامه مصرف در زمان 2 تا 4 هفته رفع می‌شوند.

با این وجود، عوارض آن از داروهای ضد افسردگی به طور قابل توجهی کمتر است. برای مثال، هایپیران کمتر باعث عوارضی مثل عرق کردن، کاهش جنسی، خستگی و … می شود. 

هشدار مصرف قطره هایپیران 

• از مصرف بیش از مقادیر توصیه شده اجتناب کنید.

• قطره هایپیران را به صورت منظم استفاده کنید. مصرف دوره‌ای مثلا هنگام شروع علائم میگرنی تاثیری بر بهبودی آن نخواهد داشت. 

• مصرف قطره هایپیران برای کودکان زیر سه سال توصیه نمی شود. در کودکان بالای سه سال هم بهتر است با مشورت پزشک استفاده شود. 

• قطره هایپیران در بارداری توصیه نمی شود. 

• نتایج در مورد مصرف قطره هایپیران در شیردهی کاملا روشن نیست و توصیه می شود یا استفاده نشود یا با مشورت پزشک باشد.

• برای مشاهده اثرات بهتر، توصیه می شود که قطره هایپیران حداقل به مدت 5 تا 6 هفته مصرف شود. 

• توصیه می شود که مصرف هایپیران را به طور ناگهانی قطع نکنید و به تدریج دوز آن را کاهش دهید. 

تداخلات دارویی قطره هایپیران 

قطره هایپیران ممکن است با چندین دارو تداخل داشته باشد و اثرات آنها را تشدید یا تضعیف کند که در ادامه برخی از تداخلات احتمالی آن را بیان می کنیم:

داروهای ضد افسردگی: مصرف قطره هایپیران با برخی از داروهای ضد افسردگی می تواند احتمال عوارض جانبی مانند بی قراری، تهوع و اختلالات گوارشی را افزایش دهد. این می تواند منجر به سندرم سروتونین شود، یک وضعیت نادر که در آن سطوح سروتونین بیش از حد بالا می رود و در موارد شدید، می تواند خطرناک باشد.

داروهای پیشگیری از بارداری: مصرف همزمان قطره هایپیران با قرص های ضدبارداری خوراکی باعث کاهش اثربخشی این داروها می گردد. این تداخل ممکن است سبب کاهش توانایی پیشگیری از بارداری این قرص ها و یا خونریزی غیرمنتظره در اواسط چرخه قاعدگی شود. 

داروهای ضد ویروس: از مصرف همزمان قطره هایپیران با داروهای ضد ویروس، به خصوص ایندیناویر خودداری شود. 

داروهای ضد انعقاد خون: وارفارین یک داروی رقیق کننده خون پرکاربرد است که معمولاً برای جلوگیری از حملات قلبی، سکته مغزی یا لخته شدن خون استفاده می شود. قطره هایپیران می تواند اثرات آن را کاهش و خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.

همچنین، قطع مصرف ناگهانی هایپیران ممکن است باعث افزایش سطح خونی برخی داروها، به ویژه سیکلوسپورین، دیگوکسین، تئوفیلین و وارفارین، گردد.

بنابراین، توصیه می کنیم در صورت مصرف هر داروی خاص، مخصوصا داروهایی که در بالا نام برده شد، در مورد مصرف قطره هایپیران پورسینا احتیاط کرده و حتما قبل از استفاده با پزشک و یا داروساز مشورت کنید.