اکینافورت

شربت اکینافورت حاوی عصاره گیاهان اکیناسه ، مولین ، گیلاس وحشی ، نعنا فلفلی ، ماری بوم ، اسانس اکالیپتوس ، بره موم و عسل می باشد که بر اساس فلاونوئیدهای تام به میزان 7 میلی گرم در 5 میلی لیتر شربت ، استاندارد شده است . آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر: گیاه اکیناسه از محبوب ترین گیاهان دارویی جهان برای تقویت سیستم دفاعی بدن محسوب می شود. این شربت منحصر به فرد ، شامل مواد فعال اکیناسه پورپورا از جمله پلی ساکاریدها ، سیچوریک اسید و آلکیل آمیدها می باشد که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود پلی ساکاریدهای اکیناسه پورپورا در گلو ، باعث افزایش اثرات ضدباکتریایی و ضد ویروسی دارو می شود. گیاه مولین ( Mullein ) که بیشتر با نام گل ماهور یا خرگوشک شناخته می شود ، سبب تقویت ریه ها ، درمان سرماخوردگی ، درمان گرفتگی سینه و مشکلات و گرفتگی های دستگاه تنفسی می گردد . از دیگر خواص ترکیبات موثره این گیاه معجزه آسا می توان به خاصیت ضد باکتریایی ، از بین بردن خلط موجود در مجاری تنفسی ، نرم کردن گلو و کاهش سرفه اشاره کرد . وجود دو گیاه گل مولین و نعنا فلفلی در پایه حاوی عسل و بره موم ، از شربت اکینافورت یک اکسپکتورانت برتر می سازد که با اثر خلط آور قوی ، از تشدید سرفه جلوگیری می کند.

سیستم ایمنی نقش حیاتی مراقبت از بدن در برابر باکتری ها، ویروس ها و سموم را بر عهده دارد. سیستم ایمنی در از بین بردن میکروب های پاتوژن (بیماری زا) و سلول های بدخیم سرطانی نقش اصلی را دارد، همچنین در مواجهه با عوامل بیگانه فعال می شود، به این عوامل بیگانه آنتی ژن گفته می شود. پروتئین های موجود در سطح باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها نمونه ای از این آنتی ژن ها هستند. وقتی این آنتی ژن ها به گیرنده های سلول های ایمنی متصل می شوند منجر به انجام یک سری فرآیندهای دفاعی در بدن می شون

برای مطالعه بیشتر: بهترین گیاهان دارویی ضد سرفه و سرماخوردگی

سیستم ایمنی به 2 بخش اصلی، سیستم ایمنی ذاتی و اکتسابی تقسیم می شود. ایمنی ذاتی بخش اول مقابله با عوامل پاتوژن است و به صورت غیر تخصصی عمل می کند. پوست سد اول ایمنی ذاتی است. در صورت عبور عامل پاتوژن از این سد واکنش های التهابی آغاز می شوند، در این مرحله رگ های خونی منطقه عفونت منبسط شده و بعضی از گلبول های سفید خون برای مبارزه با عامل پاتوژن به سمت منطقه عفونت می روند. این گلبول ها با ترشح هیستامین باعث افزایش قطر رگ ها در این منطقه و جریان خون بیشتر می شوند.
زمانی که پاتوژن ها بتوانند از سد ایمنی ذاتی عبور کند بخش ایمنی اکتسابی یا اختصاصی فعال می شود. این بخش از سیستم ایمنی همراه با رشد بدن تکامل پیدا می کند به این صورت که در مواجه با بیماری ها و واکسن های مختلف مجموعه ای از  آنتی بادی های مربوط به پاتوژن های مختلف در بدن شکل می گیرد. بدن هنگامی که برای اولین بار با میکروب یا عامل پاتوژن مواجه می شود معمولاً اطلاعات مربوط به میکروب و نحوه مبارزه با آن را ذخیره می کند تا در صورت مواجه دوباره با این عامل سریع تر آن را شناسایی کرده و به مبارزه با آن بپردازد.
تا زمانی که سیستم ایمنی بدن شما کار خود را انجام دهد متوجه عملکرد آن نمی شوید. اما اگر به دلیل ضعف و یا مواجه با میکروب های خاص نتواند کار خود را به درستی انجام دهد علائم بیماری ظهور می کنند.
در سال های اخیر استفاده از مکمل های طبیعی با منشاء گیاهی یا مولتی ویتامینی به دلیل پتانسیلی که در تقویت سیستم  ایمنی دارند برای مقابله با بیماری های عفونی و سلول های سرطانی مورد بررسی قرار گرفته اند. گیاه درمانی یا  استفاده از قسمت های مختلف گیاهان برای تقویت سیستم ایمنی به طور کلی نوعی درمان تکمیلی محسوب می شود. طب های سنتی در مناطق مختلف جهان اعتقاد دارند که قسمت های مختلف گیاهان خاص دارای خواص دارویی خاصی هستند که طی قرن ها آزمایش و خطا شناسایی شده اند. ترکیبات گوناگون موجود در این گیاهان می توانند از طریق مکانیسم های مختلف روش های مبارزه با بیماری را تقویت کنند. در حال حاضر استفاده از مکمل های تقویت کنند سیستم ایمنی تشکیل شده از ویتامین و ترکیبات گیاهی در سر تا سر جهان رایج است.

مشخصات ظاهری
اکینافورت فراورده شرکت متین آسا فارمد، تولید شده در شرکت داروسازی خوارزمی است. اکینافورت  حاوی 120 میلی لیتر شربت است.

ارزش تغذیه ای
در این قسمت به بررسی ویژگی های ترکیبات موجود در این محصول می پردازیم:
اکیناسه (Echinacea):
 یکی از گونه های بومی آمریکای شمالی است که سرخپوستان بومی آن مناطق از ریشه و برگ آن برای مقابله با عفونت استفاده می کردند. اکیناسه حاوی انواع متفاوتی از ترکیبات فعال مانند اسید کافئیک، آلکامیدها، فنلیک اسید، رزمارینیک اسید، پلی استیلن ها و بسیاری انواع ترکیبات فعال دیگر است که می توانند در تقویت جنبه های مختلف سیستم ایمنی اثر گذار باشند. بیشتر این ترکیبات نقش آنتی اکسیدانی دارند و به دفاع از سلول در برابر آسیب اکسیداتیو کمک می کنند. آلکامیدها می توانند فعالیت آنتی اکسیدانی را بیشتر کنند این ترکیبات آنتی اکسیدان های فرسوده را بازسازی می کنند و به آنها کمک می کنند که تا بر استرس اکسیداتیو غلبه کنند. اکیناسه دارای فعالیت ضد ویروسی خوبی در برابر ویروس ها بوده و به سیستم ایمنی برای غلبه بر عفونت های ویروسی کمک می کند و باعث تسریع در بهبود بیماری می شود. این گیاه باعث کاهش خطر ابتلا به سرماخوردگی و کاهش مدت زمان بیماری می شود. بررسی نتایج 14 تحقیق مختلف نشان داد که عصاره این گیاه می تواند شانس پیشرف سرماخوردگی را 50 درصد کاهش دهد و دوره بیماری را 1/5 روز کاهش دهد. افزایش گلبول های سفید در گردش، فعال کردن لنفوسیت های T، از بین بردن ویروس های تنفسی، کاهش ترشح موسیین توسط سول ها و بافت های مجاری تنفسی از جمله عملکرد های اکیناسه در برابر ویروس است. مصرف این فرآورده به عنوان پیشگیری‌ کننده، قبل و در ابتدای ابتلا به سرما خوردگی و آنفولانزا می‌تواند بیشترین تأثیر خود را داشته باشد. اکیناسه می تواند التهاب – که روش طیبعی بدن برای دفاع از خود است – را نیز کاهش دهد. در صورتی که التهاب به مدت طولانی ادامه یابد باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های مزمن و سایر مشکلات سلامتی می شود.

گیلاس سیاه (Prunus serotina): 
گیلاس سیاه حاوی ترکیبات فعالی است که خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و باعث مهار فعالیت رادیکال های آزاد می شوند. این گیاه حاوی آنتوسیانین ها، ویتامین C، بتاکاروتن، فلاونول های کوئرستین، اپی کاتچین، کوئرسیترین و کاتچین و منبع پلی فنول حاوی کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، کوماریک اسید، الاژیک اسید است. فعالیت ضد میکروبی گیلاس سیاه به دلیل وجود پلی فنول ها می باشد. پوست گیلاس سیاه حاوی گلیکوزیدی است که در نایژک ها خاصیت ضد اسپاسم دارد بنابراین اثر تسکین بخشی زیادی در برابر سرفه ها دارد. علاوه بر اثر تسکین بخش در سرفه، خلط آور نیز می باشد و در بهبود برونشیت موثر است.

گل ماهور (Verbascum Thapsus): 
گل ماهور به دلیل داشتن ساپونین، موسیلاژ و فلاونوئیدها خاصیت دارویی دارد و در بیشتر مجلات معتبر از گل های این گیاه به عنوان دارو یاد شده است. این گیاه جهت بهبود سرفه، سل، برونشیت، آسم، ذات الریه، گوش درد، سرماخوردگی، آنفولانزا، تب، آلرژی، التهاب لوزه و گلو درد در ترکیبات مکمل ها وارد می شود. گل ماهور می تواند خاصیت خلط آوری داشته باشد.
اثرات خلط آوری، تسکین دهندگی و نرم کنندگی گل ماهور به وجود ساپونین و موسیلاژ نسبت داده می شود، در حالی که اثرات ضدالتهابی، ضدمیکروبی و فعالیت مدر آن به دلیل وجود ترکیبات فنلی است. ترکیبات فعال موجود در این گیاه می توانند با گونه های ویروس آنفولانزا، تبخال و برخی از باکتری های عامل عفونت تنفسی مقابله کنند.

نعنا فلفلی (Mentha piperita):
 برگ نعناع حاوی چندین روغن اساسی از جمله منتول، منتون و لیمونن است. این ترکیبات و ترکیبات فعال دیگر موجود در این عصاره دارای فعالیت آنتی اکسیدانی، ضد حساسیت، ضد التهابی و ضد ویروس و باکتری می باشد. این گیاه باعث تسکین علائم سرماخوردگی از جمله گلو درد می شود و در بهبود وضعیت تنفس و گرفتگی سینوس ها کمک کننده است. رزمارینیک اسید، یک ترکیب فعال گیاهی دیگر موجود در نعناع فلفلی است که باعث کاهش علائم آلرژیک مانند آبریزش بینی، خارش چشم و آسم می شود.

گندنای کوهی (Marrubium vulgare): 
از گیاه گندنای کوهی به صورت سنتی برای درمان سرفه های مزمن و سرما خوردگی استفاده می شده است. طبق مطالعات متعدد گندنای کوهی به عنوان یک ماده آنتی اکسیدانی خوب عمل می کند و به همین دلیل می تواند به طور بالقوه در تقویت سیستم ایمنی، درمان سرطان، دیابت و بیماری های کبدی مفید باشد. جدای از این ویژگی ها فعالیت ضد میکروبی هم از این گیاه مشاهده شده است، به ویژه علیه باکتری های گرم مثبت، قارچ ها، ویروس هرپس سیمپلکس و انگل ها.

اکالیپتوس (Eucalyptus):
عصاره برگ اکالیپتوس جهت بهبود علائم سرماخوردگی و آنفولانزا مورد استفاده قرار می گیرد و نقش مهمی در کاهش اساسی انتقال ویروس آنفولانزا دارد. فعالیت بیولوژیکی برگ اکالیپتوس عمدتا ترکیبی از عملکرد فلاونوئیدها و بیوفنل ها می باشد. این گیاه دارای فعالیت ضد میکروبی علیه باکتری ها، ویروس ها، مایکوباکتر ها و قارچ ها می باشد. اکالیپتوس اثر ضد التهابی دارد همچنین می تواند مونوسیت ها و ماکروفاژها را از طریق افزایش فعالیت فاگوسیتی تحت تاثیر قرار می دهد. اکالیپتوس باعث بهبود علائم سرماخوردگی، بهبود گلودرد، بهبود اختلالات تنفسی، بهبود تب و سینوزیت می شود همچنین خلط آور بوده و باعث تسکین سرفه می شود. عصاره برگ اکالیپتوس به تنفس راحت در دوران سرماخوردگی کمک می کند و به همین دلیل در بهبود مشکلات تنفسی عفونی، برونشیت، آسم و بیماری انسداد مزمن ریوی نیز از اثربخشی خوبی برخوردار است.

عسل (Honey): 
عسل یکی از با ارزش ترین محصولات طبیعی است و سابقه استفاده از آن بسیار طولانی است. عسل تنها  یک محصول غذایی نیست بلکه استفاده از آن در انواع طب های سنتی به عنوان یک درمان جایگزین برای شرایط بالینی مختلف از ترمیم زخم گرفته تا درمان سرطان رایج است. عسل از شهد گل ها توسط زنبور عسل تولید می شود و حاوی پروتئین ها، آمینو اسیدها، مواد معدنی، اسیدهای آلی، فلاونوئیدها، پلی فنول ها، آلکالوئیدها، گلیکوزیدها، ترکیبات قندی و آنتوسیانیدین ها، ویتامین های گروه ب، ویتامین سی و مواد معدنی مانند کلسیم، مس، آهن، منیزیم، منگنز، فسفر، پتاسیم و روی همچنین آنزیم هایی مانند گلوکز اکسیداز، دیاستاز، اینورتاز، فسفاتاز، کاتالاز و پراکسیداز است. قندهای موجود در عسل عمدتا مونوساکارید ها و الیگوساکاریدها تشکیل شده است و فراوان ترین قند موجود در عسل فروکتوز است. برخی از انواع عسل حاوی کینورنیک هستند که به خاصیت ضد میکروبی آن کمک می کند. ترکیبات موجود در عسل می تواند سیستم ایمنی را تقویت کند و باعث تعدیل آن شود همچنین محتوای فنولی و فلاونوئید موجود در عسل خاصیت ضد باکتری، ضد التهاب و آنتی اکسیدان دارند. فعالیت ضد میکروبی در عسل بیشتر به دلیل وجود آنزیم پراکسید هیدروژن، سطح PH پایین و مقدار قند بالای آن می باشد. عسل با افزایش لنفوسیت های B وT، آنتی بادی ها، ائوزینوفیل ها، نوتروفیل ها، مونوسیت ها و سلول های کشنده طبیعی باعث تقویت پاسخ ایمنی اولیه و ثانویه می شود.
ترکیبات فعال موجود در عسل باعث بهبود سینوزیت ناشی از باکتری ها یا  آلرژی می شوند. در سینوزیت غشای مخاطی حفره های سینوس ملتهب شده و باعث سر درد، گرفتگی بینی و ایجاد اختلال در نفس کشیدن می شود.

روش مصرف و هشدار
2 تا 3 بار در روز و هر بار 5 میلی لیتر (یک قاشق مربا خوری) میل شود.
موارد منع مصرف :
– در زمان بارداری و شیردهی
– برای کودکان کوچکتر از 3 سال
– در ناراحتی های شدید دستگاه گوارش و یا سابقه آلرژی و حساسیت نسبت به گیاهان موجود در شربت
– در بیماری های حاد و پیشرفته دستگاه ایمنی بدن و بیماری های خود ایمن ،مولتیپل اسکلروز، لوپوس اریتماتوز، ایدز، بیماری سل، سرطان خون و ورم شدید مفاصل
– در موارد ذات الریه یا عفونت های قارچی و عفونت های تنفسی مزمن، آسم، تنگی نفس و آنفولانزای حاد
– در بیماری های عفونی دستگاه گوارش، دیابت، عفونت های خونی و تب زیاد
– مصرف همزمان با داروهایی که باعث تضعیف دستگاه ایمنی بدن می گردد مانند آنتی بیوتیک ها و کورتیکواستروئیدها
– عود مجدد عفونت های کاندیدیایی واژینال تحت درمان با آزول های موضعی، در هنگام مصرف همزمان با این دارو افزایش می یابد.
– این دارو با فرآرده های آهن، گروه دیورتیک ها، داروهای ضد انعقاد خون و ضد چسبندگی پلاکتی، استروژن، پروژسترون و تاموکسیفن تداخل اثر داشته و باید از مصرف همزمان خودداری گردد.

نتیجه گیری
اکینافورت فراورده شرکت متین آسا فارمد، تولید شده در شرکت داروسازی خوارزمی است.
شربت اکینافورت حاوی عصاره گیاهان اکیناسه، مولین، گیلاس وحشی، نعنا فلفلی، ماری بوم، اسانس اکالیپتوس، بره موم و عسل می باشد که موجب تقویت سیستم ایمنی می شود،  از ابتلا به سرماخوردگی پیشگیری کرده و به تسکین گلودرد و سرفه کمک می کند.