هماتینیک

فروس فومارات موجود در کپسول هماتینیک یک کمپلکس آلی آهن با بیشترین مقدار آهن می باشد. به دفعات نشان داده شده است که حضور اسکوربیک اسید به میزان کافی منجربه افزایش جذب آهن فروس از دستگاه گوارش می شود و حضور اسکوربیک اسید منجربه انتقال آهن پلاسما به بافت ها برای تبدیل به فرم ذخیره ای می شود. اسکوربیک اسید همچنین منجربه تبدیل فولیک اسید به فرم فعال تر فیزیولوژیک می شود که می تواند در درمان آنمی موثرتر واقع شود. 
همچنین فروس فومارات بکار رفته در کپسول هماتینیک دارای عوارض گوارشی کمتری در درمان خوراکی با آهن می باشد. محلولیت فروس فومارات در محدوده pH دستگاه گوارشی نیز بسیار بالا است. به دلیل تحمل گوارشی مناسب هماتینیک، این دارو می تواند در فاصله بین وعده های غذایی مصرف شود که که آهن نیز بیشترین مقدار جذب را دارد. مصرف مکمل فولیک اسید در افرادی که نیاز بیشتری به این ویتامین دارند، مانند مبتلایان به آنمی فقر آهن توصیه می شود.

مصرف فولیک اسید در دوران بارداری منجربه کاهش احتمال نقص لوله عصبی جنین می شود. فولیک اسید همچنین منجر به کاهش سطح هموسیستئین موجود در خون در حال گردش در بدن می شود. ویتامین B12 نقش کوآنزیم در بسیاری اعمال متابولیک شامل متابولیسم چربی و کربوهیدرات و سنتز پروتئین را در بدن ایفا می کند. این ویتامین برای رشد، تقسیم سلولی، هماتوپویزس و سنتز نوکلئوپروتئین و میلین از طریق تاثیر بر متابولیسم متیونین، فولیک اسید و مالونیک اسید الزامی است.

معرفی قرص هماتینیک 

قرص هماتینیک حاوی 115 میلی گرم آهن المنتال به فرم فروس فومارات، 15 میکروگرم ویتامین B12 ، 150 میلی‌‎گرم ویتامین C و 1 میلی گرم اسید فولیک می‌باشد. 

قرص هماتینیک یک مکمل حاوی آهن است که عمدتا برای درمان سطوح پایین آهن خون و ذخایر آهن همچون فریتین (مانند موارد ناشی از کم خونی یا بارداری) از آن استفاده می شود.

لازم به ذکر است که هماتینیک ایران دارو به فرم کپسول تولید می‌شود، اما اغلب مردم، این محصول را به عنوان قرص هماتینیک می شناسند، از این رو در ادامه متن گاهی از واژه قرص هماتینیک به جای کپسول هماتینیک استفاده می شود.

قرص هماتینیک برای چه چیزی خوب است؟

در پاسخ به این سوال که "قرص هماتینیک برای چه چیزی خوب می‌باشد" باید گفت که هماتینیک با دارا بودن دوز بالایی از آهن المنتال به همراه سایر ویتامین‌های موثر در ساخت گلبول قرمز و ویتامین C که در افزایش جذب آهن نقش دارد، در بهبود کم خونی موثر می‌باشد. 

همچنین قرص هماتینیک در:

• بهبود کم خونی ناشی از فقر آهن شدید و متوسط

• بهبود کم خونی مگالوبلاستیک (کمبود اسیدفولیک و ویتامین 12B)

• بهبود کم خونی پرنیشیوز (کمبود ویتامین 12B)

• افزایش جذب آهن

• ساخت گلبول‌های قرمز طبیعی 

موثر می‌باشد.

با توجه به میزان مورد نیاز گروه‌های سنی و دوره‌های مختلف در مردان و زنان سالم که در جدول زیر ذکر گردیده و با در نظر گرفتن این نکته که بالاترین حد مجاز دریافت آهن در روز برای یک فرد سالم 45 میلی‌گرم در روز می‌باشد، مصرف قرص هماتینیک به علت دارا بودن دوز بالای آهن المنتال (115 میلی‌گرم) در فرد سالم بزرگسال جهت تامین نیاز آهن و پیشگیری از کم خونی فقر آهن توصیه نمی‌گردد.

آیا قرص هماتینیک چاق کننده است؟

مصرف قرص هماتینیک به خودی خود موجب چاقی نمی‎‌گردد، اما ممکن است مصرف آن در برخی افراد که کمبود ریز مغذی‌هایی همچون آهن و اسید فولیک یا ویتامین B12 را دارند و دچار کمبود اشتها به دنبال کم خونی می‌باشند، با بهبود اشتها و افزایش دریافت غذایی موجب افزایش وزن گردد.

آیا کپسول هماتینیک برای کم خونی خوب است؟

با توجه به اینکه کپسول هماتینیک حاوی دوز بالایی از آهن المنتال، ویتامین های موثر در ساخت گلبول قرمز طبیعی همچون اسید فولیک و ویتامین B12 به همراه ویتامین C می‌باشد که به جذب آهن در روده کمک می‌کند، از این رو در بهبود کم خونی متوسط تا شدید و علائم مرتبط با کم خونی همچون خستگی مفرط، رنگ پریدگی، تنگی نفس، سردرد و سرگیجه، تپش قلب و … موثر می‌باشد.

قرص هماتینیک برای ریزش مو

ریزش مو می‌تواند ناشی از علل مختلفی همچون اختلالات هورمونی، ارثی، استرس، مصرف برخی داروها و کمبود ریز مغذی هایی همچون آهن، زینک و ویتامین های گروه ب مانند اسید فولیک، B12 و بیوتین باشد.

با کمبود آهن، بدن قادر به تولید میزان کافی هموگلوبین نمی‌باشد. هموگلوبین اکسیژن را برای رشد و ترمیم سلول‌های بدن، از جمله فولیکول‌های مو حمل می‌کند. بنابراین ریزش مو می‌تواند به عنوان یکی از علائم کم خونی باشد.

 مصرف قرص هماتینیک با کمک به تامین آهن و اسید فولیک و ویتامین B12 با کمک به بهبود کم خونی، در کنترل ریزش مو به عنوان یکی از علائم کم خونی، موثر می‌باشد.

قرص هماتینیک برای چه سنی مناسب است؟

به دلیل بالا بودن دوز آهن المنتال موجود در قرص هماتینیک مصرف این مکمل در کودکان، جهت تامین ذخایر آهن و پیشگیری از کم خونی توصیه نمی‌گردد، کودکان می‌توانند از مکمل‌های آهن مخصوص کودکان همچون:

• قطره فروسیس
• قطره آهن لیپیفر
•  ولکید 
• آهن سندروس

 به منظور تامین ذخایر و بهبود کم خونی استفاده نمایند.

 مصرف قرص هماتینیک تنها در صورتی در کودکان و نوجوانان مجاز می‌باشد که با تشخیص پزشک مبتلا به کم خونی شدید ‌باشند و تجویز هماتینیک با صلاحدید ایشان باشد.

قرص هماتینیک در بارداری و شیردهی

قرص هماتینیک با دارا بودن میزان بالایی از آهن به همراه ویتامین B12 و اسید فولیک، در کمک به بهبود کم خونی فقر آهن یا اسید فولیک و پیشگیری از نقص لوله عصبی جنین (NTD) در زنان باردار و شیرده موثر می‌باشد.

 اما با توجه به دوز بالای آهن، اسیدفولیک و ویتامین B12 مصرف آن در زنان باردار و شیرده سالم ضرورتی ندارد.

 همچنین با توجه به حساسیت دوران بارداری و شیردهی بهتر است مصرف هماتینیک با مشورت پزشک متخصص و بر اساس شاخص‌های آزمایشگاهی مرتبط با کم خونی در زنان باردار و شیرده صورت گیرد.

قرص هماتینیک در پریودی

زنان سالم که دارای ذخایر آهن کافی هستند و مبتلا به کم خونی نمی‌باشند، لزوماً نیازی به مصرف مکمل های دوز بالای آهن همچون هماتینیک ایران دارو در طول قاعدگی ندارند و توصیه می‌شود جهت پیشگیری از کم خونی در دوران پریود از سایر مکمل‌های آهن که حاوی دوز پایین آهن می‌باشند، استفاده نمایند.

اما زنانی که دارای سطح پایین فریتین و تعداد گلبول قرمز می‌باشند و بر اساس تشخیص پزشک مبتلا به کم خونی بوده و همچنین دچار خونریزی شدید قاعدگی هستند، مصرف قرص هماتینیک می‌تواند در بهبود کم خونی، در این افراد در دوران پریود، کمک کننده باشد.

هماتینیک و غلظت خون

مصرف قرص هماتینیک می تواند در افرادی که به طور زمینه ای غلظت خون بالایی دارند و یا افراد مستعد پلی سیتمی مانند افراد سیگاری و یا افراد با اضافه وزن و کم تحرک، سبب افزایش غلظت خون گردد. علائم غلظت خون در این افراد با ضعف و بی‌حالی، سردرد، سبکی سر، اختلالات بینایی و تنگی نفس، خارش‌های پوستی به ویژه بعد از استحمام، قرمزی صورت و وریدهای برجسته چشم‌ها بروز می یابد. اما از آنجایی که در برخی افراد مبتلا به پلی سیتمی، کمبود آهن نیز به چشم می خورد، گاهی به تجویز مکمل آهن نیاز است که این امر باید با صلاحدید پزشک متخصص صورت گیرد. 

با توجه به آنچه گفته شد، استفاده از مکمل هایی با دوز آهن المنتال بالا همچون هماتینیک در غلظت خون، باید با تجویز پزشک صورت گیرد.

عوارض قرص هماتینیک

عوارض جانبی رایج مصرف قرص هماتینیک ممکن است در برخی افراد شامل موارد زیر باشد:

• سوزش سر دل و درد معده 
• از دست دادن اشتها
•  حالت تهوع و استفراغ
• اسهال یا یبوست
• تغییر در رنگ مدفوع 

این اثرات معمولا موقتی و گذرا هستند و ممکن است با سازگاری بدن شما با این دارو ناپدید شوند. همچنین جهت به حداقل رسیدن عوارض گوارشی، توصیه می‌شود قرص هماتینیک را با معده پر استفاده نمایید. 

از آنجایی که ملح آهن به کار رفته در کپسول هماتینیک به فرم فروس فومارات بوده دارای عوارض گوارشی کمتری در مقایسه با سایر ملح‌های آهن همچون فرم فروس سولفات می باشد.

طریقه مصرف قرص هماتینیک

به طور کلی مکمل‌های حاوی آهن همچون هماتینیک ایران دارو با معده خالی (1 ساعت قبل از غذا یا 2 ساعت بعد از غذا) جذب بالایی دارند ولی از آنجایی که قرص هماتینیک حاوی دوز بالایی از آهن المنتال می‌باشد بنابراین ممکن است مصرف آن با معده خالی باعث بروز عوارض گوارشی در افراد با سیستم گوارشی حساس شود. 

از این رو مصرف قرص هماتینیک همراه غذا یا با معده پر باعث به حداقل رسیدن عوارض گوارشی می‌گردد. 

علاوه بر آن توصیه می‌شود جهت کاهش عوارض گوارشی، بعد از مصرف قرص هماتینیک حداقل تا 10 دقیقه از دراز کشیدن خودداری کنید.

روش مصرف پیشنهادی برای کپسول هماتینیک از طرف شرکت سازنده، روزانه 1 عدد و پس از غذا می‌باشد. اما دوز و میزان دقیق مصرف قرص هماتینیک توسط پزشک و بر اساس شاخص های مرتبط با کم خونی در آزمایش مشخص می‌گردد و ممکن است تغییر کند.

هماتینیک ایران دارو بهتر است یا فیفول؟

هر دو مکمل با دارا بودن دوز مناسبی از آهن و اسید فولیک در بهبود کم خونی ناشی از فقر آهن موثر می‌باشند، اما با توجه به اینکه هماتینیک حاوی دوز بالایی آهن ( 115 میلی گرم آهن المنتال به فرم فروس فومارات)، 1 میلی گرم اسید فولیک، 12 میکروگرم ویتامین B12 به همراه 150 میلی گرم ویتامین C است و در بهبود کم خونی شدید مناسب می‌باشد .

اما فیفول با دارا بودن 500 میکروگرم اسید فولیک و 45 میلی گرم آهن المنتال به فرم فروس سولفات، در بهبود کم خونی خفیف تا متوسط موثر می‌باشد.

آیا مردان هم می‌توانند از قرص هماتینیک استفاده کنند؟

معمولا اکثر مردان نیازی به مصرف مکمل های حاوی دوز بالای آهن همچون قرص هماتینیک ایران دارو ندارند، مگر اینکه سابقه کم خونی (تعداد گلبول های قرمز پایین)، ذخیره پایین آهن، خونریزی مزمن و یا کمبود آهن در رژیم غذایی خود داشته باشند. 

بنابراین در صورتی که بر اساس تشخیص پزشک و شاخص‌های آزمایشگاهی، کمبود آهن و کم خونی در مردان تشخیص داده شد، مردان نیز می‌توانند از قرص هماتینیک جهت بهبود کم خونی استفاده نمایند. 

تفاوت هماتینیک و فرفولیک

فرفولیک حاوی 60 میلی گرم آهن المنتال به فرم فروس فومارات و 400 میکروگرم اسیدفولیک می‌باشد که در بهبود کم خونی آهن خفیف تا متوسط کمک کننده می‌باشد.

این در حالی است که هماتینیک حاوی 115 میلی گرم آهن المنتال به فرم فروس فومارات و 1 میلی گرم اسید فولیک و نیز حاوی ویتامین B12 و ویتامین C نیز می‌باشد و در بهبود کم خونی شدید موثر می‌باشد.

قرص هماتینیک بعد از سقط جنین 

با توجه به اینکه در هنگام سقط جنین ممکن است زنان خون زیادی از دست بدهند، از این رو بسیار مهم است فردی که اخیرا سقط جنین داشته جهت بازگرداندن ذخایر آهن، از مکمل‌های آهن همچون هماتینیک ایران دارو با صلاحدید پزشک، استفاده نماید.

این موضوع به ویژه زمانی حائز اهمیت می‌باشد که فرد قبل از بارداری نیز مبتلا به کم خونی باشد و دارای ذخایر آهن پایینی باشد. در اینصورت مصرف قرص هماتینیک با دارا بودن دوز بالایی از آهن به همراه اسید فولیک و ویتامین B12، در بهبود کم خونی و کاهش عوارض مرتبط با کم خونی بعد از سقط جنین موثر می‌باشد.

تداخلات هماتینیک

توصیه می‌شود از مصرف آنتی اسیدها، آنتی بیوتیک‌ها، لووتیروکسین، لبنیات، چای یا قهوه در 2 ساعت قبل یا بعد از مصرف این دارو خودداری کنید زیرا باعث کاهش اثربخشی آن می شود.

 همچنین از مصرف همزمان مکمل‌های حاوی کلسیم و روی با قرص هماتینیک به دلیل رقابت در جذب خودداری نموده و حداقل فاصله زمانی 2-3 ساعت را رعایت نمایید.

مصرف کپسول هماتینیک در بدنسازی

آهن یک ماده مغذی مورد نیاز برای حمل اکسیژن توسط هموگلوبین از ریه ها به بافت های بدن و نیز عضلات می‌باشد. علاوه بر آن آهن در ساختمان میوگلوبین که یک پروتئین حاوی آهن می‌باشد و در ذخیره و انتقال اکسیژن در عضلات نقش دارد، وجود دارد. 

 آهن در ساختمان سیتوکروم‌های موجود در میتوکندری که در آزاد سازی انرژی در زنجیره انتقال الکترون نقش دارند، نیز وجود دارند.

بنابراین بدنسازانی و ورزشکارانی که دارای ذخایر پایین آهن و کم خونی ناشی از آن می‌باشند، به علت کاهش تعداد هموگلوبین و میوگلوبین، با اختلال در اکسیژن رسانی کافی و ذخایر کافی اکسیژن به بافت‌ها و عضلات مواجه شده و در نتیجه با کاهش استقامت ورزشی به دنبال کم خونی مواجه می‌شوند.

به علت نقش آهن در بهبود اکسیژن رسانی و ذخیره اکسیژن در عضلات، ورزشکاران مبتلا به کم خونی با مصرف مکمل‌های آهن همچون قرص هماتینیک، هنگام ورزش به خصوص ورزش‌های استقامتی، انرژی بیشتر و عملکرد بهتری دارند.

بنابراین استفاده از قرص هماتینیک در ورزشکاران و بدنسازانی که دچار کمبود آهن و کم خونی هستند، با بهبود خونرسانی به عضلات در بهبود عملکرد ورزشی و افزایش استقامت موثر می‌باشد.